Nei eða já?

Þann 31. mars næstkomandi greiða Hafnfirðingar atkvæði um hvort þeir eru tilbúnir að heimila álveri Alcan í Straumsvík að stækka framleiðslugetu sína úr rúmlega 180.000 tonnum í um 460.000 tonn.

Útlit er fyrir spennandi kosningum miðað við þær skoðanakannanir sem gerðar hafa verið.   Andinn í samfélaginu er þó einhvern veginn þannig að allt eins líklegt er að stækkuninni verði hafnað.

Langt er síðan að þessi stækkun kom fyrst til umræðu eða tæpur áratugur. Alcan (þá ÍSAL) stækkaði síðast verksmiðjuna árið 1995. Á þeim tíma var framkvæmdum lítt mótmælt enda mun verra atvinnuástand en nú er og umræður um þessi mál með allt öðrum hætti en á síðustu misserum.

Stækkunin hefur þó verið undirbúin lengi eins og áður sagði. Fyrir liggur umhverfismat frá 2002 þar sem Skipulagsstofnun féllst á stækkunina með skilyrðum. Það segir sína sögu um hvað umræðan hefur breyst að umhverfismatið var ekki kært á sínum tíma. Einnig liggur fyrir starfsleyfi fyrir stækkuninni sem Alcan kærði reyndar, vegna þess að fyrirtækinu þótti of að sér þrengt, en ekki var fallist á kröfur þeirra í þeirri kæru. Samkvæmt starfsleyfinu átti þynningarsvæðið að verða sömu stærðar eftir stækkun og það er nú.

Hafnarfjarðarbær hefur líka spilað með. Bærinn seldi á sínum tíma Alcan lóð undir stækkun fyrir 300 milljónir króna en hefur dregið þar til nú fyrir skömmu að leggja fram tillögu að deiliskipulagi. Samkvæmt tillögunni sem byggð er á samkomulagi við Alcan á að minnka þynningarsvæðið mjög verulega þrátt fyrir að starfsleyfið kveði ekki á um það. En Alcan hefur væntanlega skuldbundið sig gagnvart Hafnarfjarðarbæ til að uppfylla þessar auknu kröfur.

Nú í fyrsta sinn leggur meirihluti Samfylkingarinnar í bæjarstjórn Hafnarfjarðar til að kosið verði um mál innan bæjarins. Meirihlutinn hefur löngum stært sig af því að hafa sett inn í samþykktir bæjarins að fram skuli fara kosning um meiriháttar ákvarðanir innan bæjarins. Samfylkingin hefur stjórnað bænum ein frá 2002 og þetta er í fyrsta skipti sem efnt er til atkvæðagreiðslu. Ekki er ljóst hvort að það þýðir að ekki hafi verið teknar neinar meiriháttar ákvarðanir í bæjarkerfinu síðan þá. Víst er þó að í kosningabaráttunni 2002 taldi Samfylkingin upp mörg mál sem þáverandi meirihluti Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks hafði tekið ákvarðanir um en Samfylkingin taldi að hefði átt að kjósa um. Eftir að Samfylkingin tók við stjórn bæjarins hefur semsagt ekki heyrst neitt af atkvæðagreiðslum þar til nú. En batnandi mönnum er best að lifa.

Bæjarstjóri Samfylkingarinnar segist nú ekki hafa ákveðið sig hvort hann greiðir atkvæði með eða á móti stækkun og kvartar yfir að ekki liggi allar upplýsingar fyrir. Það er einkennilegt að senda mál í atkvæðagreiðslu sem sjálfur bæjarstjórinn telur það óskýrt að hann geti ekki tekið ákvörðun - og ætti hann þó að hafa allra bestu upplýsingarnar um málið. 

Samfylkingin á landsvísu hefur líka átt í vandræðum með málið. Flokkurinn gaf út umhverfisstefnuna "Fagra Ísland" - sem gengur í stuttu máli út á það að ekki eigi að byggja nein álver, nema þar sem áform eru uppi um að byggja þau. Formaður flokksins sagði í síðasta mánuði að stækkunin í Straumsvík væri mál Hafnfirðinga og hún myndi ekki taka afstöðu til þess. Í þessum mánuði sagði hún hinsvegar að það ætti ekki að stækka álverið - að minnsta kosti ekki nærri strax. Það eru enn nokkrar vikur í kosninguna svo væntanlega gefast tækifæri til að snúast nokkrum sinnum í málinu enn.

En vonandi kemur þessi hringavitleysa Samfylkingarinnar ekki í veg fyrir að Hafnfirðingar taki þátt í kosningunni þann 31. mars og kjósi með eða á móti stækkun Alcan - eftir sinni bestu vitund.

Af www.framsokn.is